Na 70 dagen 7 over

Na 70 dagen was het dan zo ver. Op zaterdag 12 november jl. werd het 2e deel van het CO van de Friese hengsten afgerond met het men- en tuigexamen, afwisselend gepresenteerd door Udo de Haan en Ria Hettinga. De oogst telde uiteindelijk 7 KFPS stamboekhengsten, te weten Hildwin 528, Hilbert 529, Hielke 530, Kees 531, Jorke 532, Jimte 533 en Kanne 534.

Deze 7 nieuwe stamboekhengsten zijn geen van allen drager van het dwerggroei- of waterhoofdgen. Een positieve ontwikkeling. Het cornage onderzoek gaf wel gradatiediversiteit in verschillende beoordelingsklassen weer.

Hildwin 528

De door Fam. Kruis uit de Fridse-sterdochter Yasmine K. uit stam 15 gefokte rassige vierjarige Omer-zoon Gijs K. werd ingeschreven onder de naam Hildwin 528. Hildwin is hiermee een halfbroer van de destijds ook aangewezen opvallende Bauke K. die hoge ogen gooide in de competitie onder Marijke Folmer maar helaas emigreerde voordat hij in Nederland in tuig in de baan kon verschijnen.

Hildwins pedigree bevat de volgende afstamming: Omer x Fridse x Tsjerk x Oege x Reitse x Jochem en zijn verwantschapspercentage is 17,0 %.

Zijn rapportage vermeldt: Een sterk gebouwde hengst met een iets neerwaartse romprichting. Zijn schouderligging is iets steil, wel met voldoende lengte. Hij heeft een sterke bovenlijn en een lang kruis wat iets hellend is qua ligging. Hij beschikt over veel front, een verticale hals die iets diep uit de borst komt en een edel hoofd. Zijn karakter wordt licht dominant genoemd, hij wil graag werken, is braaf, toont veel inzet en laat zich goed bewerken. Hildwin is gemakkelijk in de omgang. Zijn draf wordt omschreven als gedragen, met veel ruimte, afdruk en een goed zweefmoment. Hildwin is goed te verzamelen en bezit een actief achterbeen. Dit komt ook tot uitdrukking in zijn geschiktheid als aangespannen paard: Hildwin heeft veel aanleg als rij- en menpaard met zeker ook talent als tuigpaard. Hij loopt met veel front en een goede buiging in het achterbeen en veel zweefmoment. De tuigproef leverde Hildwin 84,5 punten op waarbij de 8,5 voor zijn gebruik van het achterbeen het meest opvallend is. Op de overige onderdelen: voorbeengebruik, achterbeengebruik, zweefmoment, houding, front, souplesse en impuls scoorde Hildwin allemaal een nette 7,5.

Als fok-/gebruiksadvies wordt meegegeven dat Hildwin kan worden gebruikt op merries met voldoende voorbeenlengte, waarbij hij balans en buiging in het achterbeen kan toevoegen, rasuitstraling kan verbeteren en kan bijdragen aan een meewerkend karakter en een goede instelling.

Hilbert 529

De vierjarige Hylbrand van Swichum (v. Haike) is een telg uit de van Swichum-fokkerij van Joop Veenstra uit stam 32. De 1.67 m. metende hengst werd geboren uit Lys van Swichum en zijn pedigree is als volgt opgebouwd: Haike x Stendert x Ielke x Folkert x Dirk x Oepke.

Het verwantschapspercentage van deze hengst is 16,8%.

Zijn rapportage vermeldt dat Hilbert veel rasuitstraling heeft met een voldoende edel hoofd en een lange verticale hals. Zijn romp-richting is horizontaal met een goede schouderligging, sterke bovenlijn en een goede aansluiting in de verbindingen. Hilbert heeft een lang kruis met een goede ligging, een voldoende lang en correct gesteld voorbeen en zijn achterbeen is goed gesteld. Hij is langgelijnd en royaal ontwikkeld. Hilbert is plezierig in de omgang, heeft veel leervermogen, toont inzet en is fijn bewerkbaar met een fijne mond. Hij heeft talent als rij- en menpaard, waarbij met name zijn krachtige stap, zijn goede instelling en zijn bewerkbaarheid opvallen. In draf mag hij meer tot dragen komen, terwijl zijn galop heel opwaarts is en met afdruk. Van de drie basisgangen is de stap zijn sterkste gang, met ruimte, takt en een goed lichaamsgebruik. In draf mag zijn achterbeen resoluter ondertreden. Hij heeft aanleg als rij- en menpaard, minder als tuigpaard. In de tuigproef scoorde hij 74 punten met een 6,0 voor zijn achterbeengebruik, een 6,5 voor zweefmoment en voor souplesse, en vier zevens op de onderdelen voorbeengebruik, houding, front en impuls.

Als fok-/gebruiksadvies wordt meegegeven: Hilbert 529 is een royale, grootramige hengst met een goed karakter. Hij kan rastype en maat verbeteren en ook de stap. Met zijn lage verwantschap kan hij een bijdrage leveren aan meer bloedspreiding binnen de populatie Friese paarden.

Hielke 530

Aan de door Fam. Ludema uit Hester L.W. gefokte vierjarige Hielke L.W. uit stam 1, die met een stokmaat van 1.63 m. werd ingeschreven als Hielke 530, kon de hengstenkeuringscommissie de meeste punten kwijt. Zijn pedigree is achtereenvolgens opgebouwd uit Jurre x Jisse x Tsjerk x Gerlof x Tsjalling x Wessel. Het verwantschapspercentage van Hielke is 18,0 %.

Zijn omschrijving luidt: Luxe hengst met veel front en voldoende lange, verticale hals, zou iets meer voorbeenlengte mogen hebben. Schuine schouderligging, wat gezonken rug, voldoende lang iets hellend kruis. Een vriendelijk en intelligent paard met een zeer goede instelling, fijn in de aanleuning en veel looplust. Hij draaft met heel veel techniek en veel buiging in het achterbeen. Hielke heeft het vermogen om tot dragen te komen en schakelt makkelijk vanuit het achterbeen en rijst daarbij goed omhoog in de schoft en legt dan zijn voorbeen goed uit.

Als aangespannen paard beschikt Hielke over veel talent en laat zich fijn bewerken. Hij heeft veel balans en zweefmoment en veel buiging in het achterbeen. De hengst is mensgericht, betrouwbaar, werklustig en goed bewerkbaar. Hielke beschikt over veel talent als men- en tuigpaard. Hij laat zich fijn bewerken, heeft veel balans en zweefmoment en veel buiging in het achterbeen. Met maar liefst 93 punten voor de tuigproef wist Hielke te imponeren waarbij hij ook een opvallend goed achterbeengebruik vertoonde dat beloond werd met een 9. Zijn voorbeengebruik leverde een 8,5 op evenals zweefmoment en souplesse. Voor front en impuls ontving hij een 8.

Het fok-/gebruiksadvies luidt: Hielke past op langgelijnde en goed stappende merries met voldoende maat. Hij kan het achterbeengebruik in draf en de souplesse verbeteren alsmede ook de galop en het karakter.

Kees 531

Kees van Raepshille is een telg uit stam 22 en werd gefokt door de familie Schrauwen uit de Kroon Sport AAA merrie Rosa fan ‘e Harts-tun. Hij meet 1.67 m. en gaat voortaan door het leven als stamboekhengst Kees 531 met als voorgeslacht Tjebbe x Maurus x Andries x Fetse x Hearke x Hotse.

Zijn verwantschapspercentage is 18,2 %.

Dankzij een lange verticale hals, voldoende edel hoofd en opwaartse romprichting wordt de driejarige Kees omschreven als een hengst met veel rasuitstraling die iets gerekt is in het middenstuk. Hij heeft een schuine lange schouder en een lang kruis wat goed van ligging is. Kees is nieuwsgierig en echt hengst, met een dominant karakter. Ondanks dat hij gauw is afgeleid laat hij zich goed bewerken. Hij beschikt over een lichtvoetige, tactmatige draf met veel souplesse en lichaamsgebruik, veel schoudervrijheid en een actief achterbeengebruik. Over zijn geschiktheid als aangespannen paard wordt dan ook vermeld: De hengst toont voor de wagen veel front en veel looplust. Kees heeft veel schoudervrijheid en veel techniek in het voorbeen, kan goed schakelen en heeft een ruim zweefmoment. De punten die hij daarbij kreeg voor de tuigproef kwamen uit op een totaal van 84 met een 7 voor achterbeengebruik en voor impuls, een 7.5 voor zijn houding, drie achten voor zweefmoment, front en souplesse en een 8.5 voor zijn voorbeengebruik. De conclusie van het CO luidde dan ook dat hij veel aanleg heeft. Aangespannen toont hij veel front en een mooi gebruik van het voorbeen en veel zweefmoment. Hij is werkwillig maar ook snel afgeleid.

Kees kan langgelijndheid toevoegen, met een juiste kruislengte en kruisligging. Bovendien kan deze hengst de galop en het schakelend vermogen verbeteren, aldus het fok-/gebruiksadvies.

Jorke 532

Sybren de Vries is de fokker van de driejarige Menne-zoon Jorke fan ‘e Kamperdyk die de ster AA merrie Lobke fan ‘e Kamperdyk, voortkomend uit stam 110 als moeder heeft. Met een stokmaat van 1.68 m. werd hij bijgeschreven in het KFPS dekhengstenbestand als Jorke 532. Zijn verwantschapspercentage is 18,7 % en het pedigree vermeldt achtereenvolgens Menne x Tsjalle x Felle x Djurre x Mark x Tetman.

Door ziekte begon Jorke later aan het CO maar hield zich ondanks een week achterstand heel goed staande. Hij ontwikkelde zich positief en liet veel progressie zien zowel in kracht als in uithoudingsvermogen. De hengst werd getypeerd als grootramig en langgelijnd met een opwaartse romprichting. Hij beschikt over een sterke bovenlijn, een kruis met veel lengte en met een goede ligging. Jorke heeft veel lengte in het goed gestelde voorbeen. Het achterbeen is licht sabelbenig. De draf is goed gedragen met een goed voorbeengebruik en een goed ondertredend achterbeen. Over zijn geschiktheid als aangespannen paard werd opgemerkt dat Jorke zich in het aangespannen deel van het Centraal Onderzoek verder heeft ontwikkeld in kracht, buiging van het achterbeen en in schakelend vermogen. Ook aangespannen is Jorke een fijn bewerkbaar paard dat actief reageert op hulpen. De tuigproef legde hij af met een totaalscore van 80.5 punten. Waaronder op vier onderdelen een zeven werd gegeven, zowel voor voorbeen- als achterbeengebruik, zweefmoment als front. Zijn houding en zijn souplesse leverden tweemaal een 7.5 op en voor zijn impuls ontving Jorke een 8. Jorke heeft een heel fijn karakter en toont aanleg als rij- en aangespannen paard. De hengst beschikt over drie tactvaste basisgangen.

Als fok-/gebruiksadvies wordt gesteld: Jorke kan een opwaartse bouw en een sterke bovenlijn met goede kruisligging doorgeven. De hengst valt op met zijn werkwillige en gemakkelijke karakter en goede instelling.

Jimte 533

Uit de stermerrie Tekla v.d. Arebo Hoeve uit stam 120 fokte Reint Arends de Ulbrân-zoon Jurre v.d. Arebo Hoeve. Deze driejarige hengst heeft een verwantschapspercentage van 17,5 % en verwierf ook goedkeuring. Hij werd met een stokmaat van 1.67 m. opgenomen in het stamboek onder zijn nieuwe naam Jimte 533. Zijn pedigree bevat de volgende afstamming: Ulbrân x Epke x Nykle x Dirk x Lammert x Ysbrand.

Zijn exterieurbeoordeling vermeldt een langgelijnde, jeugdige hengst met een lange, verticaal gestelde hals, een opwaartse romprichting, een correcte goed bespierde en gesloten bovenlijn en een lang, iets hellend kruis met veel lengte in het licht toontredende voorbeen en een licht sabelbenig achterbeen met hard en droog beenwerk. Jimte wordt omschreven als een plezierig paard in de omgang die geniet van alle aandacht, graag wil werken, maar wel scherper mag reageren. Hij is wat snel afgeleid maar wel goed bewerkbaar. Jimte heeft een ruime tactmatige draf waarbij hij het voorbeen goed uitlegt. Het achterbeen zou iets actiever en met meer buiging onder de massa geplaatst mogen worden. Hij heeft voldoende zweefmoment en lichaamsgebruik en maakt voldoende front maar komt in tuig niet echt tot dragen en heeft hiermee voldoende aanleg als tuigpaard. De tuigproef leverde 77.5 punten op met tweemaal een 6.5 en wel voor achterbeengebruik en impuls. Voor zweefmoment en souplesse scoorde Jimte zevens en zijn voorbeengebruik, houding en front werden met een 7.5 beloond. De eindconclusie is dan ook dat de jeugdige en sterke Jimte een rastypische, werkwillige hengst is die een heel constante verrichting liet zien. 

Het fok-/gebruiksadvies vermeldt dat Jimte de tact en ruimte in de stap kan verbeteren evenals een goede bovenlijn en rasuitstraling kan doorgeven.

Kanne 534

Ook de door familie Okkema gefokte Kanne fan de Mersken is een Ulbrân-zoon. Zijn moeder Sterre T. fan ‘e Boppelannen is ster sport prestatie AA, ontsproot uit stam 50 en is o.a. ook de moeder van CK reserve kampioene Ela Sterre fan de Mersken kroon AAA (v. Jehannes). De predicaatrijke afstamming van Kanne behelst Ulbrân x Thorben x Doaitsen x Fabe x Feitse x Naen en hij werd goedgekeurd onder de naam Kanne 534. Zijn verwantschapspercentage bedraagt 17,1 %.

Het keuringsrapport vermeldt een sierlijke belijning met veel jeugduitstraling, een edel hoofd en verticale hals met voldoende neklengte, voldoende langgelijnd met een horizontale romprichting. Mag in de bovenlijn iets geslotener zijn, schuine en lange schouderligging, iets hellend kruis. Het beenwerk is hard en droog maar zijn voorbeen mag meer lengte hebben. Correct gesteld beenwerk met een goede hoek in het achterbeen. Kanne is nieuwsgierig en intelligent, heeft inzet en een natuurlijke balans. Bouwt wel snel spanning op en wat onrust in de aanleuning maar laat zich wel fijn bewerken met een goed gebruik van zijn lichaam en voorbeen. De draf is ruim voldoende qua ruimte en gedragenheid maar het achterbeen mag meer buiging hebben. Hij heeft een goede aanleg voor het aangespannen werk, veel looplust en is werkwillig met veel voorbeentechniek en een snel achterbeen dat meer buiging mag tonen. De hengst schakelt makkelijk, maar zou iets fijner in de aanleuning mogen zijn. Mede dankzij zijn mooie voorbeengebruik, dat werd beloond met een 8, wist Kanne 81.5 punten te behalen in de tuigproef. Met daarnaast driemaal 7.5 punten voor houding, souplesse en impuls, en zevens op de drie onderdelen achterbeengebruik, zweefmoment en front. 

Zijn fok-/gebruiksadvies luidt: Kanne kan gebruikt worden om lichaamsgebruik, werkwilligheid en galop te verbeteren. Merries dienen wel voldoende langgelijnd te zijn met een goede bovenlijn.

Debuut

Al met al kon het KFPS uitbreiden met een mooie en diverse collectie jonge stamboekhengsten waaronder drie vierjarigen en vier driejarigen. Op zaterdag 14 januari 2023 mogen zij hun debuut maken door zich als goedgekeurde hengst te presenteren op de hengstenkeuring in Leeuwarden. Inmiddels werden er voor de nieuwe selectierondes al weer 322 hengsten aangemeld voor de eerste bezichtiging. Degenen die deze eerste ronde positief konden afsluiten mogen hun opwachting maken tijdens de tweede bezichtigingsronden in Leeuwarden op donderdag 12 en vrijdag 13 januari 2023.

Tekst: Janneke Berghuis

Foto’s: Karin Sevink